CAFETALERA HERBAZU KENYA- HONEY, KOSTARİKA

Lourdes de Naranjo Vallée de l'Ouest

Cafetalera Herbazu

Kenya

Honey

1500-1550m 

2021/22

Bir Kavurmacının Yeraltından Notları: mandalina, kırmızı yemişler, ananas, şekerkamışı

     Omni-roast (Espresso/Demleme)

OMNIROAST ya da o "mutlak zirve". Espresso ya da demlemeler için farklı kavurma profillerimiz yok. Her ikisinin ortak evliliğine inanıyoruz. Espresso için yanmış; demlemeler için ise "ekşi" kahve içmek zorunda değiliz savındayız. Antik Kutsal Metinlerden: "Bir gün herkes Omniroast kavuracak".

CAFETALERA HERBAZU VILLA SARCHI, KOSTARİKA

Cafetalera Herbazu Kostarika’nın Batı Vadisi’ndeki Lourdes de Naranjo’da kahve yetiştiren 7 erkek ve kızkardeşin öyküsüdür. 2010 yılında Antonio Barrantes kendi çiftliği olan Cafetalera Herbazu’da Kenya’ya özgü bir tür olan SL 28’i “San Rouge” olarak tescil ederek buraya ekmiştir.  Bu ilk ekimin ürünleri 2015 yılında alınmış ve o yıl düzenlenen Cup Of Excellence ödüllerinde birinciliği kazanmıştır. Çiftlikteki üretim yaklaşık 200 fanegas, tarımsal üretimde kullanılan ve her biri 55 litreye denk gelen geleneksel bir ölçüm aracıdır, kadardır.

1500 metre yüksekliğindeki çfitliğin volkanik toprağı çok verimlidir. Kahve ağaçları poro ve guaba ağaçlarının altında gölgede yetişir ve 12 hektara ayrılan ve 2 hektarı doğal ormanlık olarak bırakılan bu çiftlikte asla kimyasal ilaçlar kullanılmaz.

Tarihçe

İlk kahvenin 1700’lü yılların sonunda ekildiği Kostarika, Orta Amerika’nın en kurumsallaşmış kahve endüstrisine sahip ilk ülkesidir. 1820’li yıllara gelindiğinde kahve, ihracatı yapılan ve hane halkına önemli ekonomik girdi sağlayan ana tarım ürünlerinden biri haline geldi. 1846 yılında Puntarenas’a bağlanan yolun tamamlanmasıyla ulusal üretim gözle görülür şekilde artış kaydetti. Çiftçiler ürünlerini kağnı arabalarında pazarlara ulaştırma imkanına erişmiş oldular ve 1920’li yıllara kadar küçük üreticilerin büyük bir kısmı kahvelerinin pazarlara bu şekilde taşımaya devam etti.

Icafe (Instituto del Café de Costa Rica-Kostarika Kahve Enstitüsü), bir sivil toplum organizasyonu olarak Kostarika’nın kahve pazarının zirai ve ticari kalkınmasına yardımcı olmak amacıyla 1933 yılında kuruldu. Organizasyona kaynak yaratmak adına tüm Kostarika kahvelerine %1,5 oranında ihracat vergisi uygulandı ve bunun bütçeye katkısı yıllık 7 milyon dolara ulaştı. Yaratılan bu kaynak arabika türü kahvelerin genetik yapısı ve biyolojisi, bitki patolojisi, toprak ve su analizleri üzerindeki çalışmaların yanısıra ulusal kahve endüstrisinin genel yönetim giderleri için de kullanılır. Bunun yanında Icafe çiftçilerin/satıcıların sözleşme esaslarında belirtilen FOB (“free on board,” kahvenin mülkiyetinin yanısıra fiyat risklerinin de satıcı/çiftçiden alıcıya geçtiği aşamadır) fiyatının en az %80’nini alabilmesini garanti etmek adına da bir güvence mekanizması olarak çalışır.

Kostarika dünya kahve üretiminin %1’den daha az miktarına katkı sağlamasına rağmen, görece olarak iyi/orta kalite kahve üretme konusundaki ünü oldukça sağlamdır. Coğrafi olarak küçük olsa da, kahve yetiştirilen bölgelerdeki profil çeşitliliği ülkeyi diğer kahve üreticilerinden ayrıştırmaya yardımcı olur. Kahve yetiştirilen bölgeler arasında belki de en meşhuru Tarazzu’dur: buranın yüksek rakımı kahvenin canlı bir asiditeye sahip olmasına şmkan verir. West Valley kahveleri ‘Cup of Excellence’ yarışmalarında sık sık başarılı sonuçlar alırken burada hem Kostarika’ya özgü Villa Sarchi ve Villa Lobos hem de daha deneysel olarak yetiştirilen SL-28 ve Gesha türleri de bulunabilir. Tres Rios bölgesinde yetişen kahveler yumuşak ve hafif profile sahiptir, içimi biraz daha kolaydır: Ayrıca fındık tatlılığı ve yumuşak narenciye tatları ile daha kompleks ve dinamik olan diğer Kostarika kahvelerinden ayrışır. Central Valley ise ülkenin en belirgin hava koşullarına sahiptir: Yağışlı ve kurak dönemler oldukça keskindir ve burada ülkedeki en iyi doğal işlenmiş kahvelerden bazılarını bulmak mümkündür.

Son yıllarda kahve üreticileri rekabetçi pazarda kendilerini ayrıştırabilmek adına değişik türlere daha fazla yönelmeye başladılar. SL-28 ve Gesha daha sık görülür oldu. Bunun yanında Villa Sarchi (bourbon türünün cüce mutasyonu – Sarchi köyünün yakınlarında bulunmuştur) ve Venesia (Caturra mutasyonu) gibi yerel türlere de ilgi artmıştır.

Mikromiller

Kostarikalı kahvecilerin pazarda kendilerini ayrıştırabilmelerine yardımcı olan bir diğer unsur da mikromillerin gelişmesi ve yaygınlaşması oldu. Bireysel yetiştiricilerin veya bir grup küçük üreticinin kendi kahvelerinin işlenmesi ve lotların tasniflendirilmesi aşamalarını kontrol etmek amacıyla yıkama istasyonları ve kahve işleme tesisleri kurmaları önem arz etmektedir. Bu doğrultuda gerekli ekipman yatırımlarını yapmak üçüncü kişilere duyulan ihtiyacı ortadan kaldıracak, üretim maliyetlerini düşürecek ve dolayısıyla da kahveleri için daha yüksek fiyatlar talep etmelerine imkan verecektir.

İşleme ve Hazırlık

Geçtiğimiz on yıllık dönemde Kostarika kahvelerini öne çıkaran en önemli unsurlardan biri de mikromillerin işleme yöntemlerine getirdiği yenilikler oldu. İlk olarak Kostarika’da uygulanan ve yıkanmış ile pulped-natural işleme yöntemlerinin bir melezi olan Honey’nin popülerliği her geçen gün artmakta ve nitelikli kahve pazarında özel/ iyi lotlara giderek daha sıklıkla uygulanmaktadır. Yine de yıkama istasyonuna göre uygulamada ve tekniklerde değişiklikler görülebilmektedir Bazı istasyonlarda çekirdek kurutulmadan musilajının belirli miktarda ayrılması (genellikle sarı, kırmızı ve siyah) şeklnde uygulanırken, bazılarında ise musilajin tamamı çekirdekte bırakılır ve farklı honey tekniklerine ulaşmak için kurutma aşamasında modifikasyonlara gidilir.

Daha yüksek fiyata satılabilmesine ek olarak su azlığının yıkanmış kahvelerin maliyetleri arttırp üretimini zorlaştırması da doğal işlenmiş kahvelere yönelik ilgininin de gün geçtikçe artmasını sağlamaktadır.
Kostarika’ya özgü bir diğer üretim detayı da kahvelerin ağırlıktan ziyade hacim ile ölçülmesidir. Her istasyonun toplama alanına getirilen kahveler cajuelas diye tabir edilen büyük metal kutulara konulur. 20 adet cajuelas 1 fanegaya denk gelirken -1 fanega da yaklaşık 45 kilodur- üreticilerin makbuzları da bu ölçeklere göre yazılır.

Kahve olması gerektiği gibi olgunlaştığında fazla olgunlaşmış veya yeterince olgunlaşmamış olan kahveden daha büyük ve daha ağır hale gelir. Bu da fanegaların daha az kahveyle dolacağı ve çiftçiye daha fazla para ödeneceği anlamını taşır. Ülkede yıllık ortalama 1.8-2.2 milyon fanega kahve üretimi yapılmaktadır.